‘Zonder tennis had ik hier misschien niet gestaan’

Masja Volders van Stichting Darmkanker volgde toptennisser Sam Schröder tijdens de finales op Roland Garros in juni. Topsport bedrijven in een rolstoel én met een stoma, hoe gaat dat?

Het is een hete ochtend in het Parijs. Op Roland Garros speelt Sam Schröder tegen een Zuid-Afrikaanse tegenstander. Na een douche en een fysiosessie voor Sam, strijken we neer in het spelerscafé voor een interview.

Gefeliciteerd! Vertel, hoe was de wedstrijd?
‘De eerste set was kantje boord. Ik had een pittige tegenstander. De tweede set ging me een stuk makkelijker af.’ We gaan terug naar het begin.

Wanneer kwam tennis in jouw leven?
‘Op mijn 10e ben ik begonnen met rolstoeltennis. Mijn ouders vonden dat ik moest gaan sporten, omdat ik aardig stevig begon te worden. Ik probeerde verschillende sporten bij een revalidatiecentrum in de buurt. Tennis vond ik meteen het leukst. Dit begon met een uurtje op de zaterdagochtend, maar al snel kreeg ik privétrainingen. Het plezier en niveau bleven groeien en nu sta ik hier, als nummer één dubbelspel en nummer twee enkelspel van de wereld.’

Wat betekent tennis voor jou?
‘Ik krijg veel energie als ik op de tennisbaan ben. Als ik me niet lekker voel, of als ik er ergens mee zit, kan ik met tennis letterlijk mijn frustraties eruit slaan.’

Wat is het eerste wat je doet als je gewonnen
hebt?
‘Proberen ergens een pina colada te scoren om het te vieren. Dat is een traditie geworden tussen mij en mijn coach.’

Vijf jaar geleden kreeg je de diagnose darmkanker. Wat waren de eerste signalen waarvan je dacht: dit is niet goed?
‘Ik had niet veel symptomen, behalve dat ik moeite had met naar de wc gaan. Omdat ik op een gegeven moment helemaal niet meer naar de wc kon, ben ik in het ziekenhuis opgenomen, waar een coloscopie werd gedaan. Aan het einde van de darm zagen ze een tumor zitten. Het was direct duidelijk dat het kwaadaardig was. 25 dagen achter elkaar kreeg ik chemotherapie en bestraling. Na drie maanden rust en herstel is mijn hele dikke darm verwijderd.’

Hoe was dit voor je als sporter? Miste je tennis of was dat het laatste waar je aan dacht?
‘Tennis was nog steeds het belangrijkste voor mij. Zelfs toen ik sondevoeding kreeg omdat ik niet meer kon eten, probeerde ik minimaal één keer per week een kwartiertje op de baan te staan. Het gaf me zoveel energie. Daardoor wist ik waarvoor ik wilde leven, waarvoor ik wilde vechten. Zonder tennis had ik hier misschien niet gestaan.’

Was je niet bang dat je na het behandeltraject en met een stoma niet meer kon tennissen?
‘Voor mijn operatie heb ik met mijn arts bekeken waar de stoma geplaatst zou worden. We probeerden verschillende plekken uit met een stomazakje met water: welke positie en hoogte zou het beste werken? In een rolstoel en zeker met tennis buig je vaak naar voren en het zakje moet niet in de weg zitten. Daarnaast draag ik een stomaband om mijn buik en stoma die de productie helemaal stillegt, waardoor het zakje altijd leeg is. De stomaband zorgt ook voor stabiliteit voor mijn buik- en rugspieren en biedt bescherming tegen de bal.’

Is je stomamateriaal een belemmering?
‘Nee, en daar heb ik veel geluk mee als je kijkt wat ik fysiek allemaal doe. Ik zweet ontzettend veel, en ik maak veel draaibewegingen. Er is altijd een kleine kans op een lekkage, maar met mijn stomamateriaal en stomaband kan ik alles. Vlak voor een toernooi verschoon ik mijn stoma en ik houd rekening met wat ik eet. Gelukkig mag je tijdens de wedstrijd altijd naar de wc. Het belangrijkste is dat ik extra materialen en kleding klaar heb liggen en dat ik kan douchen.’

Veel mensen hebben er moeite mee om open te zijn over hun stoma. Hoe ervaar jij dit?
‘Het is misschien niet het eerste wat ik vertel, maar ik ben altijd open over mijn medische geschiedenis. Mijn vriendin heeft daar gelukkig nooit moeite mee gehad. Zij was ook nieuwsgierig: hoe ziet jouw stoma eruit, hoe werkt het, hoe verzorg je het? Dit vond ik erg fijn. Inmiddels weten ook al mijn tenniscollega’s en tegenstanders dat ik een stoma heb. En dat er altijd een kleine kans is op een lekkage. Ook de organisatie van het toernooi en scheidsrechters zijn op de hoogte en zij houden er rekening mee.’

Wat is je droom?
‘Mijn grootste doel is om met twee gouden plakken naar huis te gaan op de Paralympische Spelen van 2024. Verder wil ik genieten van het reizen, alle landen waar ik naartoe ga. Ik weet hoe belangrijk het is om van elke dag, elk moment en elke wedstrijd zoveel mogelijk te genieten. Dit is ook iets wat ik andere stomadragers wil meegeven: geniet van wat je wel kan en focus niet te veel op wat je niet kan. Je kunt veel meer dan je denkt.’

Wie is Sam?
Sam Schröder (23) is geboren met het split hand split foot syndroom. Dit betekent onder meer dat hij een verminderde handfunctie heeft en grotendeels afhankelijk is van een rolstoel. Op zijn 18e werd Sam gediagnosticeerd met darmkanker. Na een heftige herstelperiode kreeg hij een ileostoma. Desondanks heeft hij zichzelf opgewerkt tot een tennisspeler op hoog niveau. Tijdens de Paralympische Spelen in Tokyo in 2020 won hij goud voor dubbelspel en zilver voor enkelspel.

Foto’s: Peter Mullenberg en Sam Schröder